Παρότι, ο νόμος αναγνωρίζει ότι την γονική μέριμνα την ασκούν και οι δύο γονείς (1510 ΑΚ), στην αρχή αυτή υπάρχει και μια μεγάλη εξαίρεση: τα τέκνα που έχουν μεν αναγνωριστεί από τον πάτερα, αλλά έχουν γεννηθεί εκτός γάμου.
Στις περιπτώσεις αυτές θεωρείται ότι η γονική μέριμνα ασκείται αποκλειστικά από τη μητέρα, ενώ στον εξ αναγνωρίσεως πατέρα επιφυλάσσεται ένας ρόλος αναπληρωματικός. Όμως, αυτή η νομοθετική πρόβλεψη είναι κατάλοιπο μιας άλλης εποχής, όταν τα παιδιά εκτός γάμου μεγάλωναν μόνο με τη μητέρα και η έλλειψη γάμου αποτελούσε τεκμήριο της αδιαφορίας του πατέρα. Σήμερα η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική, καθώς στην Ελλάδα υπάρχουν 200.000 παιδιά εκτός γάμου, και τα περισσότερα από αυτά μεγαλώνουν μαζί και με τους δυο γονείς τους, συνοικώντας στην ίδια στέγη. Επιπρόσθετα, οι ρόλοι των γονέων έχουν εξελιχθεί, η μητέρα έχει πια ενταχθεί στην παραγωγική διαδικασία και ο πατέρας ασχολείται εξ ίσου, αν όχι περισσότερο, με την ανατροφή των παιδιών.
Έτσι αυτή η νομοθετική ρύθμιση υποτιμά τη σημασία της «πατρότητας», γίνεται αφορμή για πολλές αδικίες και οικογενειακά δράματα και στερεί από τον πατέρα τον ρόλο που οφείλει να έχει στην ανατροφή των τέκνων, ένα ρόλο τόσο απαραίτητο για την ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ανηλίκου, όπως αναγνωρίζουν σήμερα όλοι οι ειδικοί επιστήμονες.
Ο πατέρας, βέβαια, έχει τη δυνατότητα να παραμερίσει δικαστικά το προνόμιο αυτό της μητέρας. Όμως, παρότι τα πράγματα έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, ακόμη και σήμερα πάνω από το 90% των δικαστικών αποφάσεων αναθέτουν τη γονική μέριμνα στη μητέρα, ακολουθώντας την παρωχημένη αντίληψη ότι «τα παιδιά ανήκουν στη μητέρα». Και, δυστυχώς, ο νόμος δεν αναγνωρίζει το ένδικο μέσο έφεσης σε αυτού του είδους τις αποφάσεις, στερώντας σε χιλιάδες συμπολίτες μας το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια. Όμως, μια, πολλά υποσχόμενη προσθήκη στη νομοθεσία, στην οποία και θα σταθούμε, δίνει τη δυνατότητα και στον πατέρα να ασκήσει τη γονική μέριμνα, αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο γονιών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 1515 ΑΚ «σε περίπτωση αναγνώρισης (του τέκνου), αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, που όμως την ασκεί αν υπάρχει συμφωνία των γονέων κατά το άρθρο 1513». Στο σημείο όμως αυτό υπάρχει μια νομοθετική παραδρομή. Στο άρθρο γίνεται παραπομπή στη ρύθμιση του άρθρου 1513 ΑΚ που υπήρχε στο Προσχέδιο του ν. 3719/2008 και προέβλεπε τη συμβολαιογραφική συμφωνία των μερών για την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας. Τελικά, όμως, η ρύθμιση αυτή δεν ψηφίστηκε και δεν υπάρχει στο τελικό κείμενο του νόμου. Η προσθήκη όμως στο άρθρο του 1515 ΑΚ εξακολουθεί να υπάρχει! Το ενθαρρυντικό είναι πως η θεωρία δέχεται πως, παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να δεχτούμε την προσθήκη της συμφωνίας των μερών στην παρ. 1 εδ. 2 του άρθρου 1515, με την οποία πράγματι οι γονείς θα αποφασίζουν να αναλάβουν την άσκηση της γονικής μέριμνας του αναγνωρισμένου παιδιού από κοινού. (βλέπε Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, «Οικογενειακό Δίκαιο», Τόμος ΙΙ, σελ. 288-289). Έτσι, απλοποιείται σημαντικά η διαδικασία για την άσκηση της γονικής μέριμνας από τον πατέρα και δεν χρειάζεται η προσφυγή στα δικαστήρια. Όπως αναφέρει, η Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, η συμφωνία αυτή θα γίνεται προφανώς σε χρόνο μεταγενέστερο από την αναγνώριση και δεν είναι απαραίτητο πλέον από το νόμο να είναι συμβολαιογραφική, είναι όμως σκόπιμο να συντάσσεται συμβολαιογραφικά, ή τουλάχιστον γραπτά, για λόγους απόδειξής της.
Παρότι αρχικά υπήρχαν αμφιβολίες για το πώς η νομολογία θα ερμηνεύσει αυτή την προσθήκη, ήδη υπάρχουν σχετικές δικαστικές αποφάσεις που αναγνωρίζουν την νομική ισχύ τέτοιων συμφωνιών. Πιο συγκεκριμένα η απόφαση 2019/2013 του Εφετείου Αθηνών δέχεται ότι η «μεταβολή του νομικού καθεστώτος, είχε ως συνέπεια να εξαρκεί πλέον η συμφωνία των γονέων του εκτός γάμου γεννηθέντος και αναγνωρισθέντος από τον πατέρα του τέκνου προκειμένου να αποκτήσει και ο πατέρας το δικαίωμα ασκήσεως της γονικής μέριμνας. Δικαστική απόφαση στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται πλέον… Η συμφωνία αυτή δεν υποβάλλεται από το νόμο σε τύπο καθόσον ουδόλως κάνει μνεία περί αυτού η άνω διάταξη». Επιπλέον, «η έγγραφη συμφωνία των διαδίκων για την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας του τέκνου τους, είναι έγκυρη και αναπτύσσει πλήρως την ισχύ της χωρίς άλλη προϋπόθεση… Υπό την ισχύ του νέου άρθρου 1515 ΑΚ η Πολιτεία παραιτείται της αυτοτελούς απαιτήσεως όπως ένα δικαστήριο αποφασίσει τελικώς, με βάση τη συμφωνία των γονέων ως προς το αν και ο πατέρας του αναγνωρισθέντος από αυτόν εξώγαμου τέκνου θα έχει την άσκηση της γονικής του μέριμνας, αναβαθμίζοντας τη συμφωνία των γονέων στο μόνο αναγκαίο και ικανό λόγο για την επέλευση του εννόμου αυτού αποτελέσματος.»
Για να επιτευχθεί η πλήρης ισότητα του πατέρα και της μητέρας στην άσκηση της γονικής μέριμνας απαιτείται η νομοθετική καθιέρωση της από κοινού άσκησής της και από τους δύο γονείς, χωρίς διακρίσεις και εξαιρέσεις. Μέχρι τότε όμως το άρθρο 1515 ΑΚ, και ειδικά η πρόβλεψη για τη συμφωνία των γονέων, δίνει δυνατότητες, τις οποίες ένας πατέρας μπορεί και οφείλει να εκμεταλλευτεί για να αποκτήσει το ρόλο που του αρμόζει στην ανατροφή των παιδιών του.